Uprawa konopi CBD w Polsce – czy to jest legalne?

Konopie siewne, nazywane też konopiami CBD ze względu na dominujący w ich składzie kannabidiol, to jedna z roślin, o których ostatnio mówi się najczęściej. Czy można je legalnie uprawiać w naszym kraju? Przyjrzyjmy się wspólnie temu interesującemu tematowi!

Konopie siewne – krótka historia i zastosowanie

Konopie siewne (Cannabis Sativa L.) to jedna z najdłużej uprawianych przez człowieka roślin. Naturalnie roślinie w górach Ałtaj i Tienszan, na Zakaukaziu oraz w Afganistanie, jednak jej uprawa rozpowszechniła się w wielu miejscach na całym świecie. W Polsce może występować jako efemerofit, czyli roślina obcego pochodzenia, która zaczyna dziczeć i pojawiać we florze danego obszaru.

Konopie wykorzystywane są na wiele różnych sposobów. Przede wszystkim wytwarza się z nich włókna, z których powstają tkaniny na odzież techniczną, żagle czy liny. Towarzyszyły człowiekowi od wieków, o czym świadczy chociażby samo angielskie słowo “canvas” (płótno), pochodzące właśnie od łacińskiego określenia “cannabis”. W latach 40. XX wieku Henry Ford testował nawet wytrzymałe włókna w produkcji… karoserii samochodu.

Pierwszy papier, który wymyślili Chińczycy, produkowany był właśnie z włókien konopnych. Na konopnym arkuszu spisano też pierwszy egzemplarz Konstytucji Stanów Zjednoczonych! Ciekawostka? Produkcja papieru z konopi jest zdecydowanie bardziej wydajna niż tego z drewna! Po pierwsze: jeden hektar konopi przemysłowych daje tyle masy papierowej, co cztery hektary lasu. Po drugie: tak zwane konopie CBD są rośliną jednoroczną, której skoszenie nie przynosi szkody środowisku naturalnemu.

W rolnictwie konopie siewne wykorzystuje się w celu użyźnienia gleby za pomocą rozwiniętego systemu korzeniowego. Mogą też służyć jako naturalny i ekologiczny materiał do ocieplenia domów czy jako biomasa opałowa. Konopie włókniste przydają się też w przemyśle spożywczym – są surowcem między innymi na cenny olej czy białko konopne, zdecydowanie bardziej pożywne niż białko sojowe.

Konopie znajdują też zastosowanie w medycynie, o czym wspominaliśmy wielokrotnie, na przykład w tekście o właściwościach i zastosowaniu CBD (kannabidiolu) w profilaktyce zdrowotnej, walce z depresją i bezsennością czy różnego rodzaju dolegliwościami bólowymi.

Szacuje się, że łącznie z tak zwanych konopi CBD można wytworzyć ponad 25 tysięcy różnego rodzaju produktów.

Uprawa konopi siewnej w Polsce 

W Polsce konopie siewne występowały niemal od początku historii państwa. W połowie XX wieku uprawy tej rośliny zajmowały 30 tysięcy hektarów, ale obszar sukcesywnie malał aż do lat 80., kiedy plantacje konopi posiadał właściwie tylko Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich z Poznania. Z czego wynikała ta zmiana? Z jednej strony z ograniczeń uprawy wynikających z zawartości substancji psychoaktywnych, które zniechęciły rolników do prowadzenia podlegających ścisłym kontrolom plantacji. Z drugiej strony – z wprowadzenia tanich, syntetycznych alternatyw dla włókien naturalnych, które w latach 90. wyparły te roślinne. W Polsce konopie włókniste uprawia dziś na 1400 hektarach około 200 rolników.

Jak wspomina w rozmowie z magazynem Przekrój Daniel Bajas, który w 2012 roku razem z bratem rozpoczął uprawiać na dużą skalę legalne konopie: „Kiedy zaczęliśmy uprawę, poziom niewiedzy był i zabawny, i przerażający. W ciągu kilkudziesięciu lat zdołaliśmy zapomnieć o tym, czym są konopie, i zaczęliśmy utożsamiać je wyłącznie z narkotykiem, nawet tam, gdzie były hodowane powszechnie. Musieliśmy objaśniać urzędnikom przepisy dotyczące upraw na cele przemysłowe, mieliśmy problemy z lokalną społecznością i z policją”.

Konopie siewne w niewielkim stopniu różnią się od konopi indyjskich, czyli rośliny stanowiącej materiał do produkcji marihuany. Różnica ta, choć mała, jest jednak istotna – to obecność psychoaktywnej substancji THC, która w konopiach CBD występuje w śladowych ilościach, sprawiając, że spożywanie tej rośliny jest bezpieczne i nie zmienia świadomości. Nie wydaje się to jednak wystarczającym argumentem dla urzędników, którzy przygotowali osobom pragnącym rozpocząć uprawę konopi siewnej szereg biurokratycznych płotków do przeskoczenia. No właśnie, czy uprawa konopi siewnej na własny użytek bądź na cele przemysłowe jest w Polsce legalne?

Czy uprawa konopi CBD w Polsce jest legalna?

Uprawa konopi siewnej jest całkowicie legalna. Jest jednak kilka “ale”, które powinieneś znać, zanim zajmiesz się sadzeniem ziaren. Przede wszystkim zawartość składnika psychoaktywnego THC (tetrahydrokannabiniolu) nie może przekraczać 0,2%. Konopie włókniste uprawiać można wyłącznie na potrzeby przemysłu włókienniczego, chemicznego, celulozowo-papierniczego, spożywczego, kosmetycznego, farmaceutycznego, materiałów budowlanych oraz nasiennictwa. Należy mieć też odpowiednie zezwolenie, o które może starać się wyłącznie przedsiębiorca lub osoba fizyczna (rolnik). Osoba ta nie może być karana za przestępstwa lub wykroczenia, o których mowa w art. 63, 64 lub 65 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. To oznacza brak wyroku z tytułu nielegalnej uprawy maku, konopi lub krzewu koki, nielegalnej uprawy maku niskomorfinowego lub konopi włóknistych, a także zaboru w celu przywłaszczenia lub kradzieży z włamaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, nowych substancji psychoaktywnych, mleczka lub słomy makowej.

W urzędzie miasta sprawdź też, jakie musisz spełnić warunki, dotyczące  prowadzenia upraw konopi włóknistych obowiązujących na interesującym Cię terenie. Wysiewu można zgodnie z prawem dokonać na określonej powierzchni, w wyznaczonych rejonach, na podstawie zezwolenia na uprawę, przy zastosowaniu materiału siewnego kategorii “elitarny” albo kategorii “kwalifikowany”.

W Polsce propagowaniem zakładania konopnych plantacji zajmuje się wspomniany przez nas wyżej poznański Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich. To on odpowiedzialny jest za wprowadzenie odmian dostosowanych do naszych warunków glebowych i klimatycznych oraz za opracowanie Programu Konopnego, w ramach którego rolnicy mogą podpisać umowę kontraktacyjną na uprawę konopi na cele nasienne. Instytut zapewnia podmiotom biorącym udział w tym programie kwalifikowany materiał siewny, wsparcie agrotechniczne czy pomoc w dokonaniu zgłoszeń urzędowych.

Kiedy uprawa konopi CBD nie jest legalna?

Uprawy konopi są pod szczególnym nadzorem państwa, który uważnie monitoruje sytuację dotyczącą zagrożenia narkomanią. W związku z tym, decydując się na uprawę konopi przemysłowych, możesz spodziewać się kontroli nie tylko prowadzenia przez Cienie uprawy, ale też wszelkich dokumentów, również faktur zakupu oraz etykiet z opakowań materiału siewnego stosowanych roślin. W przypadku wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości oraz w przypadku naruszenia przez Ciebie warunków prowadzenia działalności, określonych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, zostaniesz zobowiązany do natychmiastowego zniszczenia uprawy, na przykład poprzez przekopanie obszaru.

Warto pamiętać, że nielegalna uprawa konopi włóknistych (tak, nawet tych, w których zawartość THC nie przekracza 0,2%) podlega karze grzywny. Z kolei za prowadzenie plantacji konopi innych niż włókniste podlega karze pozbawienia wolności do lat 3, a w przypadku znacznej ich ilości – od 6 miesięcy nawet do 8 lat.

Czy uprawa konopi siewnej na własny użytek jest zgodna z prawem? Tak, ale tylko pod warunkiem spełnienia szeregu obostrzeń, takich jak odpowiedni obszar, kontrolowany materiał siewny czy brak karalności. Zanim przystąpisz do wysiewu, udaj się do urzędu miasta i zapytaj, co musisz zrobić, żeby założyć legalną uprawę konopi CBD. Nie zniechęcaj się, bo wszechstronność tej rośliny i jej dobroczynne działanie wynagrodzą Ci wysiłki!